کشف مولکولی که همزمان صدمه روده را درمان و سرطان را سرکوب می‌کند_بام وطن

روده‌ها در خدمات روزانه خود برای هضم غذا طبق معمول دچار ساییدگی و پارگی خواهد شد و نیاز به احیای مداوم پوشش داخلی خود دارند. این احیا و رشد مجدد دیواره روده از مسیرهای انجام می‌شود که بازسازی سودمند را از تشکیل شایع تومور نزدیک می‌کند.

 اکنون گروهی از محققان به سرپرستی دانشمندان مؤسسه کارولینسکا در سوئد با جستجو در پایگاه‌های داده توالی‌های RNA بر پایه مدل‌های صدمه روده، مولکولی را شناسایی کرده‌اند که ماموریت همزمان شفابخش بافت روده و سرکوب‌کننده تومور سرطان را دارد که بسیار امیدوارکننده است.

این پروتئین که با نام «گیرنده X کبد»(LXR) شناخته می‌شود، می‌تواند راه‌های جدیدی را برای درمان بیماری التهابی روده(IBD) و مسدود کردن سرطان روده بزرگ نشان دهد.

ربط نزدیکی بین این مسائل به ظاهر نزدیک سلامتی وجود دارد. درمان IBD با تشویق رشد بافت می‌تواند رشد تومور سلول سرطانی را نیز تشویق کند، در حالی که درمان سرطان روده و رکتوم با شیمی‌درمانی و رادیوتراپی زیاد تر به بافت‌های پوششی روده صدمه می‌رساند.

اسروستیدار داس(Srustidhar Das) زیست‌شناس سلول‌های بنیادی از موسسه کارولینسکا می‌گوید: تحکیم بازسازی بافت بدون خطر القای رشد تومور عملاً غیرممکن است، چون سلول‌های سرطانی می‌توانند فرآیندهای درمانی طبیعی بدن را ربوده و اغاز به رشد غیرقابل کنترل کنند.

او گفت: ما اکنون مولکولی را شناسایی کرده‌ایم که می‌تواند به بهبود روده‌ها بعد از صدمه پشتیبانی کند و در عین حال رشد تومور در سرطان روده بزرگ را سرکوب کند.

این مولکول در تحقیقاتی درمورد درمان‌های تازه برای IBD اشکار شد. محققان فهمید شدند که تعدادی از ژن‌های خاص در طول ترمیم روده در موش‌ها فعال خواهد شد و جهت بازسازی سلولی خواهد شد که همان ژن‌هایی می باشند که توسط پروتئین LXR کنترل خواهد شد.

این تیم از طریق راه حلهای تجزیه و تحلیل ژنتیکی دقیق از جمله نقشه‌برداری رونوشت با منفعت گیری از بانک‌های داده RNA و رونویسی فضایی، تنظیم گفتن ژن را در سلول‌های اپیتلیال روده ترسیم کردند.

آنها این چنین از مثالهای ارگانوئیدی سه‌بعدی که کپی‌های بافت انسانی کوچک‌تر می باشند، برای مطالعه اثرات LXR در آزمایشگاه منفعت گیری کردند.

تجزیه و تحلیل LXR نشان داد که همانند یک کلید بیولوژیکی عمل می‌کند و تشکیل مولکولی به نام آمفیرگولین(amphiregulin) را فعال می‌کند که به رشد سلول‌های تازه روده پشتیبانی می‌کند. با این حال، هنگامی که با سرطان روبه رو می‌شود، به سیستم ایمنی در محدود کردن رشد تومور پشتیبانی می‌کند.

ادواردو جی ویلابلانکا(Eduardo J. Villablanca) ایمونولوژیست موسسه کارولینسکا می‌گوید: کشف هر دو این عملکردها شگفت انگیز می بود. اکنون باید بازدید کنیم که LXR چطور راه اندازی تومور را با دقت بیشتری کنترل می‌کند.

به افراد مبتلا به IBD زیاد تر داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی برای افت التهاب ناشی از عکس العمل بیشتر از حد سیستم ایمنی بدن داده می‌شود، اما این داروها فقط برای قسمت کوچکی از بیماران موثر می باشند و می‌توانند عوارض جانبی ناخواسته‌ای داشته باشند.

محققان امیدوارند که مطالعات زیاد تر در رابطه LXR بتواند مقصد‌گذاری درمان‌ها را بهبود بخشد، اگرچه تا گسترش دارویی واقعی تا این مدت راه بسیاری وجود دارد.

ویلابلانکا می‌گوید: این مولکول درمانی تازه این پتانسیل را دارد که نه تنها بیماران مبتلا به IBD، بلکه بیماران مبتلا به سرطان را نیز برای جلوگیری از اختلالات مزمن روده بعد از رادیوتراپی یا شیمی‌درمانی درمان کند.

این پژوهش در مجله نیچر(Nature) انتشار شده است.