دریاچه «روپکوند»، موسوم به دریاچه اسکلت، که عرضی ۴۰ متری دارد در ارتفاع ۵۰۲۹ متری از سطح دریا در ایالت اوتاراکند هند و واقع شده است. برای اولین بار یک جنگل‌بان بریتانیایی که در سال ۱۹۴۲ در حال گشت‌زنی در این ناحیه می بود باقی مانده انسانی را در زیر سطح یخی دریاچه و اطراف آن اشکار کرد.
بسته به فصل و آب و هوا دریاچه در زیاد تر سال یخ‌زده است و تنها وقتی که برف‌ها اندکی ذوب خواهد شد اسکلت‌ها در کف آن دیده خواهد شد؛ اسکلت‌هایی که به خوبی نگه داری شده‌اند و گاه دیده می‌بشود که حتی گوشت نیز به آنها چسبیده است.
تا به امروز باقی مانده اسکلت نزدیک به ۶۰۰ تا ۸۰۰ نفر در اینجا اشکار شده و در تبلیغات گردشگری، مقامات محلی آن را به گفتن یک «دریاچه اسرارآمیز» توصیف می‌کنند.
بیشتر از نیم قرن است که انسان‌شناسان و دانشمندان باقی مانده انسانی این دریاچه را مطالعه کرده‌اند تا پاسخی برای این سوال‌ها بیابند که این افراد چه افرادی بودند؟ چه وقتی مردند؟ چطور مردند و از کجا آمده بودند؟
یک فرضیه قدیمی باقی مانده یافت‌شده را متعلق به یک پادشاه هندی، همسرش و دستیارانشان می‌داند که همه انها در نزدیک به ۸۷۰ سال پیش در یک کولاک شدید از بین رفتند. در روستاهای این منطقه، یک آهنگ فولکلور وجود دارد که در رابطه تشکیل طوفان تگرگی «به سختی آهن» توسط «ناندا دیوی»، الهه دومین کوه مرتفع هند، سخن بگویید می‌کند که مرگ افراد عبوری شد از کنار دریاچه را در پی داشت.
یک تحقیق علمی بر روی باقی مانده یافت‌شده در این دریاچه نشان از صدمه‌دیدگی در ناحیه جمجمه بر تاثییر ضرباتی «در اندازه تگرگ» داشت، امری که گمان دچار شدن افراد در طوفان را تحکیم می‌کرد.
یک فرضیه دیگر اما می‌گوید که این اسکلت‌ها متعلق به دسته‌ای از سربازان هندی است که در سال ۱۸۴۱ تلاش داشتند به تبت دعوا کنند و بعد از این که مورد ضرب و شتم قرار گرفتند، بیشتر از ۷۰ نفر از آنها ناچار به فرار شدند و در راه برگشت جان باختند. در همین حال یک باور جمعی دیگر می‌گوید که این دریاچه می‌توانستته «قبرستانی» باشد که قربانیان یک بیماری همه‌گیر در آن دفن شده‌اند.
اسکلت‌های یافت‌شده از بستر دریاچه
مطالعات علمی نشان داده است اکثر افرادی که مرده‌اند قدی بلند و بیشتر از متوسط داشته‌اند. زیاد تر آنها بزرگسالانی بودند که بین ۳۵ تا ۴۰ سال سن داشتند و کمابیش از سلامت معقولی برخوردار بوده‌اند. این در حالی است که هیچ نوزاد یا کودکی در بین آنها وجود نداشته است.
در یک پژوهش که توسط تیمی از محققان هندی، آلمانی و آمریکایی انتشار شده است دانشمندان ۳۸ جسد (شامل ۱۵ زن) را که در دریاچه یافت شده بودند مورد تجزیه و تحلیل ژنتیکی قرار دادند و از روی تاریخ‌گذاری کربن دریافتند که قدمت برخی از آنها به نزدیک به ۱۲۰۰ سال پیش می‌رسد.
آنها دریافتند که مردگان از نظر ژنتیکی متنوع بوده‌اند و مرگ آنها از نظر وقتی تا ۱۰۰۰ سال با هم فاصله داشته است.
ایدائوین هارنی، محقق مقطع دکترا در دانشگاه هاروارد و نویسنده مهم این مطالعه، می‌گوید: «این قضیه فرضیات مبتنی بر واحد بودن اتفاقات فاجعه‌آمیز تبدیل مرگ همه افراد را تحول می‌دهد. تا این مدت اشکار نیست که در دریاچه روپکوند چه اتفاقی افتاده است، اما اکنون می‌توانیم یقین باشیم که مرگ این افراد تنها با یک اتفاقات قابل توضیح نیست.»
اما دلنشین‌تر از آن، این می بود که مطالعه ژنتیکی نشان داد مردگان از افراد مختلفی راه اندازی شده‌اند: یک گروه از افراد دارای ژنتیکی شبیه با مردم امروزی می باشند که در جنوب آسیا زندگی می‌کنند. در حالی که گروه دیگر «نزدیک» به افرادی می باشند که در اروپای امروزی (به اختصاصی در جزیره کرت یونان) زندگی می‌کنند. این چنین افرادی که از جنوب آسیا آمده‌اند «به نظر نمی‌رسد از یک جمعیت باشند.»
دریاچه اسکلت در هیمالیا
هیچ اسلحه یا کالای تجاری در این منطقه یافت نشد و این قضیه‌ای قابل توجیه است، چرا که دریاچه در مسیر تجاری قرار ندارد. همزمان مطالعات ژنتیکی هیچ مدرکی مبنی بر وجود پاتوژن باکتریایی باستانی که بتواند بیماری را به گفتن توضیحی برای علت مرگ و میر آنها اراعه دهد، اشکار نکرده است.
در این بین یک مسیر زیارتی که از کنار دریاچه می‌گذرد می‌تواند توضیح دهد که چرا مردم از این منطقه عبور می‌کرده‌اند، هرچند بازدید‌ها مشخص می کند گزارش‌های موثق از زیارت در این منطقه تا مربوط به دوران متاخر می باشند.
در همین حال کتیبه‌های حاضر در معابد محلی که بین قرن‌های هشتم و دهم میلادی قدمت دارند دانشمندان را به این نتیجه رسانده است که «مرگ دسته‌جمعی در میانه یک مراسم زیارتی» می‌تواند علت یافته شدن برخی از اجساد در این محل باشد.
محققان می‌گویند با وجود فرضیات گوناگون تا این مدت دلیلی که بتوان آن را برای منشأ اسکلت‌های این دریاچه قطعی دانست اشکار نشده است و تحقیقات بیشتری باید در این خصوص انجام بشود.
