افشای مکالمات داور دربی با اتاق پشتیبانی داور ویدیویی قانونی است؟

دیدار معوقه هفته پنجم لیگ برتر بین تیمهای فوتبال استقلال و پرسپولیس با منفعت گیری از پشتیبانی داور ویدیویی برگزار شد. از آنجایی که دربی ۱۰۲ اولین مسابقه داخلی می بود که با VAR برگزار شد، نظرات درمورد آن زیاد و گوناگون است. در این بین برخی منتقدان کارکرد داور دربی، با استناد به برخی مثالهای جهانی، خواهان پخش مکالمات وی با اتاق پشتیبانی داور ویدیویی شدند.
خداداد افشاریان رئیس کمیته داوران در این باره حرف های می بود که مکالمات ضبط نشده اما اگر ضبط هم میشد اجازه انتشار کردن نداشتند. باشگاه پرسپولیس نیز خواهان انتشار کردن مکالمات شده و تهدید کرده در صورت به نتیجه نرسیدن، از طریق فیفا عمل خواهد کرد.
فیفا در این مورد، تصمیم یکساله و آزمایشی را در دستور کار قرار داده است. مطابق این قانون، همزمان با بازبینی صحنههای مشکوک در نمایشگر بازبینی، صدای داور وسط برای تماشاگران حاضر و مخاطبان پای گیرندهها پخش میبشود. اکنون با دقت به مسائل فرهنگی و شرایط فوتبال ایران به سراغ دو کارشناس قضاوت فوتبال رفتیم تا شرایط را مورد بازدید قرار دهیم.
رویکرد فیفا شفافسازی مکالمات است
حیدر سلیمانی کارشناس قضاوت در رابطه انتشار کردن مکالمات داور وسط با اتاق پشتیبانی داور ویدیویی در زمان بازبینی صحنهها، اظهار داشت: فیفا طبق معمولً هنگامی بخواهد قوانینی را اجرا کند ابتدا به طور آزمایشی آن را مورد برسی قرار میدهد. برای مثال از تکنولوژی پشتیبانی داور ویدیویی برای اولین بار به طور آزمایشی در مسابقات جام جهانی باشگاهها منفعت گرفت. سپس از آن در جام جهانی ۲۰۱۸ و مسابقاتی مهمتر، این تکنولوژی مورد منفعت گیری قرار گرفت و در ادامه در همه مسابقهها و لیگهای معتبر از VAR منفعت گیری میبشود.
او گفت: در همین چند زمان تازه سپس از بازی لیورپول – تاتنهام اعتراضاتی به تصمیم داور اظهار شد. در انگلیس برای شفاف سازی، مکالمات داور با اتاق پشتیبانی داور ویدیویی را انتشار کردند و داور وسط به اشتباهش پی برد. انتشار کردن مکالمات اتاق پشتیبانی داور ویدیویی غیرقانونی نیست. برای انتشار کردن مکالمات داور در انگلیس اتحادیه فوتبال تصمیم میگیرد و در سرزمین ما کمیته داوران این کار را صورت میدهد. انچه که در خبرها دیدم آقای افشاریان انها گفتند که اصلاً مکالمات اتاق پشتیبانی داور ویدیویی را ضبط نکردیم. ای کاش این کار صورت نمیگرفت. رویکرد فیفا شفافسازی مکالمات اتاق پشتیبانی داور ویدیویی با داور وسط است.
لزوم فرهنگسازی و اقناع افکار عمومی
کارشناس قضاوت با اشاره به ادامه حواشی حوالی منفعت گیری از پشتیبانی داور ویدیویی، گفت: اکنون چند روز از دربی قبل اما تا این مدت جنگ بر سر پشتیبانی داور ویدیویی ادامه دارد. برای آینده نیازمند دو نوشته الزام اقناع افکار عمومی از طریق شفافیت و فرهنگسازی صحیح هستیم. اگر مکالمات صحنههای حساس انتشار بشود و همراستا با آن فرهنگسازی برای اقشار مرتبط ( بازیکنان، مربیان، هواداران و…) صورت بگیرد، این حواشی تشکیل نمیبشود.
در شبکههای اجتماعی خبر جعلی و افترا از من انتشار کردند
سلیمانی با اشاره به عواقب بد عدم شفافیت مکالمات داور وسط و پشتیبانی داور ویدیویی، تصریح کرد: در هیچ رسانه یا خبرگزاری صحبتی مبنی بر مکالمات اتاق پشتیبانی داور ویدیویی با موعود بنیادیفرد نداشتم. از قول من خبر دروغی در شبکههای اجتماعی انتشار کردند. این مورد علتشد داور دربی با من تماس بگیرد و پیگیر ماجرا بشود. همانطور که در روز دربی گفتم، مجدد پافشاری میکنم امید حامدیفر سپس از آن تکل باید از زمین مسابقه اخراج میشد اما من درمورد مکالمه داور چیزی نگفتم. این مورد را باید اضافه کنم که داوران حاضر در اتاق پشتیبانی داور ویدیویی با داور وسط دربی هم سطح نبودند. آنها سه- چهار مرتبه داور را به کنار خط طولی کشاندند. بنیادیفر با عدم پذیرفتن تصمیمات آنها در واقع این اختلاف سطح را عیانتر نشان داد.
مکالمات حتماً ضبط میبشود
علی دهقانی دیگر کارشناس قضاوت فوتبال در رابطه افشای مکالمات اتاق پشتیبانی داور ویدیویی و داور وسط دربی به تسنیم او گفت: عرف بینالمللی این است که مکالمات اتاق پشتیبانی داور ویدیویی، به طور جامع پخش نشود اما این مکالمات از سوی دپارتمان قضاوت و حتی کمیته داوران فیفا حتماً ضبط میبشود تا در آینده برای آنالیز، بازدید، آموزش، باز آموزی و حتی اصلاح قوانین مورد منفعت گیری قرار گیرد. برای مثال در بازی پرتغال و اروگوئه در جام جهانی ۲۰۲۲ قطر که با قضاوت علیرضا فغانی همراه می بود، هیچ نوار مکالمهای بین تیم قضاوت و اتاقVAR به تیم اروگوئه اراعه نشد اما در جلسات آنالیز و بازدید دپارتمان داوران فیفا مورد استناد و برسی قرار گرفت.
او همین طور گفت: سال قبل فیفا در جام باشگاههای جهان برای آموزش داوران، افزایش سطح دانش قضاوت بازیکنان، کادر فنی و اقناع افکار تماشاگران و مخاطبان، قانونی را به پشتیبانی داور ویدیویی اضافه کرد که فقطً در مسابقاتی همانند جامهای جهانی که زیر نظر فیفا برگزار میبشود الزامی است. این قانون میگوید داور بعد از بازبینی صحنه در نمایشگر کنار زمین اگر تصمیم خود را تحول دهد باید در میکروفونی که به همراه دارد و مستقیم به بلندگوهای ورزشگاه متصل میبشود اظهار کند که بر پایه کدام یک از قوانین چه تصمیمی را اتخاذ کرده است اما مکالمات داور با داورانVAR به هیچ گفتن پخش نمیبشود. به گفتن نمونه در مسابقات جام جهانی زیر ۱۷ سال در بازی ایران و مراکش هنگامی داور تصمیم به تکرار پنالتی گرفت، خبرداد که چرا این تصمیم گرفته شده است. چون دروازهبان مراکش سریعتر از ضربه پنالتی، از خطو جلو آمده می بود.
جواب به دو سوال مهم
دهقانی یادآور شد: دو مسئله حائز اهمیت را باید در رابطه دو سوال عمده افکار عمومی گفتن کنم. اول این که چرا همانند همه مسابقات دوربینی به روش زنده در اتاق VAR دربی وجود نداشت؟ جواب این است که اتاق پشتیبانی داور ویدیویی ورزشگاه تا این مدت نمایههای لیگ قهرمانان آسیا را داشت و از جایی که امکان پذیر ورزشگاه آزادی میزبان مسابقه بعدی سپاهان باشد نمیشد در زمان مختصر آن را تحول داد و از طرفی شرکتی که با کنفدراسیون فوتبال آسیا قرارداد دارد آن شرکتی نبوده است که مسابقه دربی را تحت پوشش قرار داد و ممکن می بود از این نظر هر دو شرکت از فدراسیون فوتبال شکایت کنند.
وی او گفت: سوال دوم این است که آیا مکالمه داوران دربی ضبط نشده است؟ امکان پذیر به علت کوتاهی بین زمان اشکار شدن صدور مجوز و ورود دستگاه به سرزمین، همه تجهیزات دستگاه به ایران نیامده باشد اما اگر مکالمات هم ضبط شده باشد، تا وقتی که متکی به تک مجوز فیفا بوده باشد به هیچ گفتن قابلیت انتشار کردن در سطح عمومی را نخواهد داشت.
برخی سخن بگوییدها زیبنده فوتبال ایران نیست
کارشناس قضاوت درمورد لزوم فرهنگسازی راجعبه منفعت گیری از پشتیبانی داور ویدیویی، تصریح کرد: سپس از دربی و رفتارهایی که بابت این نوشته ناظر بودیم، به نظرم آمد که باید برای منفعت گیری گستردهتر از پشتیبانی داور ویدیویی فرهنگسازی گستردهای انجام دهیم. برخی سخن بگوییدهایی که درمورد عدم استقرار داوران عراقی در اتاق پشتیبانی داور ویدیویی نقل میبشود، اصلاً زیبنده فوتبال ایران نیست. فیفا برای برگزاری این مسابقه با پشتیبانی داور ویدیویی مجوز صادر کرده است. این بازخوردهای نادرست جهت میبشود شرکتهای بین المللی که تصمیم دارند در این خصوص پشتیبانی کنند، دلسرد شوند. مطابق پروتکل فیفا الزام وجود دارد که داوران پشتیبانی داور ویدیویی، اپراتور سیستم و شرکت سازنده پشتیبانی داور ویدیویی، سپس از بازی گزارشهایی را در فرم تعبیه شده بنویسند و زیر آن را امضا کنند. اگر این گزارشها مخدوش باشد فیفا با این قضیه برخورد میکند. با این چنین حاشیههایی شرکتهای اراعه دهنده پشتیبانی داور ویدیویی از اراعه خدمات به ایران دلسرد خواهد شد.
اعتراض ملیپوشان به تیم ملی صدمه میزند
دهقانی با ابراز دغدغه ابراز مشکل تیم ملی در جام ملتهای آسیا او گفت: برخی بازیکنان ملیپوش استقلال و پرسپولیس همانند روزبه چشمی و محمدحسین کنعانیزادگان در دربی اعتراض بسیاری به تصمیمات پشتیبانی داور ویدیویی داشتند. همزمان با چک کردن صحنه اگر بازیکنان دور داور وسط جمع شوند، مطابق قانون میتوانند کارت زرد دریافت کنند. این نوشته میتواند به تیم ملی در جام ملتها صدمه داخل کند. باید قبول کنیم که سپس از بازبینی صحنه توسط داور یا تصمیم ادامه بازی یا اشتباه اظهار میبشود به این علت اعتراضها و رفتارها جایی ندارد.