شامپانزهها رکورد حافظه حیوانات را شکستند/ پیش از این دلفینها رکورد طویلترین حافظه غیر انسانی را در اختیار داشتند

به نقل از آیای، یک مطالعه تحقیقاتی تازه که توسط دانشمندان دانشگاه کالیفرنیا برکلی، همراه با دانشمندان دانشگاه جانز هاپکینز انجام شده، نشان داده است که شامپانزهها و بونوبوها(Bonobo) میتوانند خانواده و دوستانشان را بشناسند، حتی اگر آنها را چندین سال ندیده باشند.
چگونگی گسترش حافظه طویل مدت در انسان، سوالی است که سالها است پژوهشگران را به فکر فرو برده است. قبل از ظهور وسایل حمل و نقل و ارتباطات سریع تر، انسانها حتی بعد از سالها جدایی، به تجارت بین گروهی میپرداختند. شواهد حاکی از آن است که حافظه طویل مدت به گفتن پایه مهم فرهنگ بشری است و در عین حال سؤالاتی را در رابطه زیست شناسی و روانشناسی تکوینی نقل میکند.
در بین حیوانات، به نظر میرسد کلاغها خاطراتی دارند از این که چطور انسانها امکان پذیر آنها را فریب دهند و روابط اجتماعی را به یاد میآورند.
در تحقیقاتی که تا بحال انجام شده می بود، دلفینها در قوت حافظه با فاصله دو دههای نسبت به حیوان دوم در صدر جدول حافظه اجتماعی قرار گرفته بودند، اما تحقیقات تازه بر روی میمونها رکورد طویلترین حافظه غیرانسانی را نشان داده است.
از مشاهده تا مطالعه تجربی
پژوهشگران نخستیسانان زیاد تر مشاهده کردهاند که حیواناتی که مورد مطالعه قرار خواهند داد، میتوانند آنها را حتی بعد از ماهها یا سالها جدایی به یاد بیاورند.
کریستوفر کروپنیه، استادیار دانشگاه جانز هاپکینز که در این پژوهش شرکت داشته است، میگوید: شما این فکر را دارید که آنها طوری عکس العمل نشان خواهند داد که شما را میشناسند و برای آنها واقعاً با بازدیدکنندگان باغ وحش متفاوت هستید. آنها از دیدن مجدد شما شوقزده خواهد شد.
لورا سیمون لوئیس، انسانشناس زیستشناختی و روانشناس تطبیقی در دانشگاه کالیفرنیا همراه با دیگر پژوهشگران در این تیم تصمیم گرفتند تا تعیین کنند آیا مشاهدات آنها میتواند با دادههای تجربی حمایتبشود یا خیر؟ آنها میخواستند آزمایش کنند که میمونها تا چند زمان همنوعان خود را به یاد میآورند.
انجام این چنین آزمایشی به آمادهسازی بعدعرصه بسیاری نیاز داشت تا ابتدا تبار حیوانات مورد مطالعه را فهمیدن و تصاویری برای آزمایش اشکار کنند.
میمونها میتوانند چهرههای آشنا را برای بیاورند
این تیم با شامپانزهها و بونوبوها در باغ وحش ادینبرو در اسکاتلند، باغ وحش پلانکندائل در بلژیک و پناهگاه کوماموتو در ژاپن برای شناسایی حیواناتی که بعد از حداقل یک سال یا زیاد تر کنار هم مانده و سپس از هم جدا شده بودند، کار کردند.
این تیم این چنین بر ردیابی این که آیا این همگروههای اسبق، تعامل های مثبت یا منفی داشتهاند، کار کردند و سپس برای یافتن تصاویر در زمان جدایی تلاش کردند. این برای تعداد بسیاری از میمونهایی که تازه جدا شده بودند، آسانتر می بود، اما برای مواقعی که تصاویر با کیفیت بالا در دسترس نبوده است، بهطور فزایندهای سخت میشد. بعد از کوششهای زیاد، پژوهشگران تصاویری را جمعآوری کردند تا به ۲۶ شامپانزه و بونوبو نشان دهند.
آنها برای این آزمایش، رایانهای با دوربینهای حساس و یک سیستم ردیابی چشم غیرتهاجمی راهاندازی کردند. میمونها به طور داوطلبانه اجازه داشتند داخل یک اتاق شوند، جایی که اجازه داشتند آبمیوه بنوشند.
در حالی که میمونها آبمیوه را مینوشیدند، صفحههای رایانه به آنها جفت تصاویری را نشان میدادند که شامل یک میمون همگروه جدا شده و یک میمون غریبه می بود. سپس دوربینهای ردیابی چشم، زمان صرف شده برای نگاه به هر عکس را ثبت کردند.
ماهها سپس، دادهها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند تا اشکار بشود که میمونها زمان طویلتری به تصاویر میمون آشنا نگاه میکنند یا خیر.
مشاهده شد که آنها برخی اوقات حتی نوشیدن آبمیوه را متوقف میکردند و به تصاویر خیره میشدند.
به یک بونوبو به نام لوئیز تصاویری از خواهرش لورتا و برادرزادهاش اِرین نشان داده شد. میمونهایی که لوئیز ۲۶ سال می بود که آنها را ندیده می بود. این دورهای طویل نسبت به میانگین عمر این حیوانات است.
در انسان، افت قوت حافظه امکان پذیر حتی از ۱۵ سالگی اتفاق بیفتد، اما یادآوری خاطرات تا ۴۸ سال بعد از جدایی نیز به ثبت رسیده است. شباهت در حافظه طویل مدت حاکی از وجود آن در یک جد مشترک است که بین شش تا ۹ میلیون سال پیش میزیسته است.
پژوهشگران دقیقا نمیدانند که وقتی که میمونها به آن تصاویر خیره خواهد شد، در مغز آنها چه اتفاقی میافتد. اینها سؤالاتی است که آنها امیدوارند در تحقیقات آینده خود به آنها جواب دهند.
این مطالعه به تازگی در مجله National Academy of Sciences انتشار شده است.