به نقل از خبر سریع، انقلابی که قرار می بود سه سال پیش در فوتبال به وجود بیاید بعد از سرکوب فیفا و یوفا و خاموشی موقتی، مجددا سر و صدا به پا کرده است. ایده سوپرلیگ که چندی پیش توسط فلورنتینو پرز، رئیس متمول و سیّاس باشگاه رئال مادرید نقل شد، با تهدیدات تند یوفا و فیفا و کنارکشیدن باشگاه های مشهوری چون ۶ تیم برجسته لیگ جزیره انگلیس و غولهای ایتالیایی، عملا کنار گذاشته شد. در بین باشگاه های برجسته تنها رئال مادرید و بارسلونا از ایده سوپرلیگ انصراف نداده و بر اجرای آن اصرار کردند. یوفا و فیفا و متولیان سوپرلیگ شکایت خود را به مراجع حقوقی اروپا سپردند در آخر، دیوان دادگستری اروپا در رایی تاریخی به سود بارسلونا و رئال مادرید حکم داد و خبرداد که تصمیم فدراسیون جهانی فوتبال و کنفدراسیون فوتبال اروپا در ممانعت از برگزاری مسابقات سوپرلیگ در سال ۲۰۲۱ بر خلاف مقررات و کاری ضد رقابتی بوده است.
اکنون دو رقیب دیرینه یعنی بارسلونا و رئال مادرید برای اولین بار، یک پیروزی مشترک پیدا کرده اند؛ هر چند نباید از خاطر برد که اجرای مطرح سوپرلیگ با مشکلات مختلفی روبه رو است و برای اجرایی شدن ایده پرز و لاپورتا (رئیس باشگاه بارسلونا) باید رضایت باشگاه های بزرگ دنیا جلب بشود.
اما ایده سوپرلیگ چیست؟ آیا قابلیت اجرا دارد؟ فیفا و یوفا چه واکنشی داشته و حکم دیوان دادگستری اروپا چه نتایجی خواهد داشت؟
سوپرلیگ چیست؟
ایده اولیه سوپرلیگ توسط باشگاه های نقل اروپا و جهت خروج از انحصار یوفا و فیفا نقل شد. بر پایه این مطرح، قرار می بود ۱۲ باشگاه بزرگ اروپا (رئال مادرید، یوونتوس، منچستر یونایتد، منچستر سیتی، آرسنال، لیورپول، تاتنهام، چلسی، بارسلونا، اتلتیکو مادرید، اینتر میلان، آث میلان) هر ساله در این رقابت وجود داشته و ۳ تیم هم به این لیست اضافه شده و ۵ تیم نیز به گفتن میهمان در این رقابت ها وجود داشته باشند.
با این حال، فرمت این رقابت ها در سال ۲۰۲۳ مقداری تحول کرد. فرمت تازه سوپرلیگ سپس از رای دیوان دادگستری اظهار شد. بر پایه اظهار سران سوپرلیگ، قرار است این لیگ به گفتن بزرگ ترین تورنومنت فوتبالی فعالیت خود را از ژانویه ۲۰۲۵ اغاز کند. بر پایه فرمت تازه سوپرلیگ، هیچ تضمینی برای وجود دائمی هیچ تیمی در این رقابت ها وجود ندارد. در فرمت تازه ۶۴ تیم در سه سطح گوناگون در رقابت ها وجود خواهند داشت که شامل لیگ ستارگان، لیگ طلایی و لیگ آبی خواهد می بود. بر این مبنا در لیگ ستارگان ۱۶ تیم حاضر خواهند می بود که در دو گروه ۸ تیمی و به طور رفت و برگشت با یکدیگر مسابقه می دهند. در لیگ طلایی هم همین ساختار حکمفرما است و تیم هایی که یقیناً سطح‌شان پایین تر از لیگ ستارگان خواهد می بود در ۲ گروه ۸ تیمی با یکدیگر رقابت می کنند. در نهایت هم لیگ آبی با وجود ۳۲ تیم برگزار می بشود که فرمت آن تقریبا شبیه تورنمنت های یوفا است و این تیم‌ها در ۴ گروه ۸ تیمی با یکدیگر برای صعود به مرحله سپس می جنگند. در این مسابقات، در هر یک از لیگ ها صعود و سقوط وجود خواهد داشت.
کودتایی که مجددا سرکوب شد
سپس از اظهار حکم دیوان دادگستری، باشگاه های گوناگون اغاز به اظهار نظر در رابطه با ایده سوپرلیگ کردند. در بین باشگاه هایی که در سال ۲۰۲۱ موافق ایده سوپرلیگ بودند، تنها رئال و بارسلونا بر سر سخن خود مانده و هم چنان بر این ایده اصرار داشتند. دیگر تیم ها در همان سال ۲۰۲۱ از سوپرلیگ خارج شدند. سپس از حکم دیوان دادگستری در سال ۲۰۲۳ هم تعداد بسیاری از باشگاه ها و لیگ های اروپایی اظهار کردند که به سوپرلیگ نخواهند پیوست. لالیگا، بوندس لیگا و لیگ جزیره اظهار کردند که هر تیمی به سوپرلیگ بپیوندد، با جریمه روبه رو خواهد شد. تیم های انگلیسی، اینتر میلان و آ ث میلان ایتالیا هم اظهار کردند که حاضر به پیوستن به سوپرلیگ نیستند. تنها ناپولی ایتالیا و چند باشگاه کوچک اظهار وفاداری به سوپرلیگ کرده اند و یوونتوس هم در رابطه این ایده ساکت می بود.
سوپرلیگ؛ ایده ای جهت خروج از برده داری یوفا و فیفا
بانیان سوپرلیگ اظهار کرده اند که برای خروج از زیر یوغ انحصار یوفا و فیفا به ایده سوپرلیگ گرایش اشکار کرده اند. باشگاه های همانند رئال مادرید و بارسلونا که بدهی بسیاری دارند اعتقاد دارند یوفا و فیفا زیاد تر سود حاصل از مسابقات را به جیب خود می زنند و باشگاه ها سهم مقداری از درآمدهای حاصل از فوتبال دارند. به همین علت، باشگاه ها باید خود، یک تورنمنت فوتبالی تشکیل کرده و درآمد کامل حاصل از این مسابقات را به دست آورند.
با این حال، قوت یوفا و فیفا آنقدر زیاد است که به باشگاه های جهان اجازه خودنمایی نمی دهد. تهدیدات یوفا و فیفا کار خود را کرد و باشگاه ها را به انصراف از سوپرلیگ واداشت. با وجود این، ایده سوپرلیگ هم چنان همانند یک دیو بالای سر یوفا و فیفا است و آنها را تهدید می کند. هر چند دور از انتظار است این ایده به این زودی ها اجرایی بشود اما با حکم دیوان دادگستری، اکنون ایده سوپرلیگ وجاهت قانونی دارد و هر زمان باشگاه ها حس خطر کنند می توانند به آن بپیوندند.
خطر ایده سوپرلیگ وقتی زیاد تر می بشود که پی به انحصار هر چه زیاد تر یوفا و فیفا ببریم. بانیان فیفا و یوفا در طول ۴ سال تازه، جهت کسب درآمد زیاد تر اغاز به افزایش بازی های گوناگون کرده اند. بازی های دوستانه افزایش یافته و تعداد تیم های تورنمنت های گوناگون افزایش یافته است. یک بازیکن در طول یک فصل نزدیک به ۸۰ الی ۱۰۰ بازی ملی و باشگاهی می کند و غالبا با صدمه دیدن های طویل زمان روبه رو می بشود. یک باشگاه به علت تورنمنت های گوناگون طبق معمول هر ماهه ۴ بازیکن مهم خود را در اختیار ندارد و این در حالی است که باشگاه درآمد بسیاری هم از این تورنمنت ها ندارد.
این انحصار علتشکایت باشگاه ها و بازیکنان شده است. با تایید ایده سوپرلیگ امکان پذیر در صورت بدتر شدن اوضاع، باشگاه ها به هم نزدیک تر شده و جهت کسب درآمد زیاد تر و افت برده داری مدرن فیفا و یوفا، تورنمنت خود را تشکیل کرده یا به سوپرلیگ بپیوندند.
مخالفان داخلی چه افرادی می باشند؟
آنچه بیشتر از همه به یوفا و فیفا قوت داده و مانع از اجرایی شدن ایده سوپرلیگ می بشود، وجود دولت ها و کشورهای ثروتمند و تشکیل باشگاه های متصل به قوت دولتی و ابرشرکت ها و به کلمه شکل گیری اتفاق «تیم های نفتی» است. این تیم ها احتیاجی به درآمد حاصل از سوپرلیگ ندارند و به علت ربط پولی خوبی که با یوفا و فیفا دارند، توسط این نهادها حمایتمی شوند و به همین علت، خواهان نگه داری انحصار مسابقات فوتبالی در این دو نهاد (یوفا و فیفا) می باشند.
پاریس سن ژرمن که توسط ناصرالخلیفی و دولت قطر اداره می بشود، از همان روز نخست ناموافق ایده سوپرلیگ می بود و امروز نیز یکی از مخالفان مهم این ایده است. دیگر باشگاه های متمول نفتی نیز ناموافق ایده سوپرلیگ می باشند و ترجیح می دهند با یوفا و فیفا ربط داشته و تحت چارچوب های این دو نهاد، مسابقات را ادامه دهند.
