از زمان‌ها پیش منتقدان سرشناس دنیا گمانه‌زنی‌های خود را درمورد برندگان این جوایز سینمایی ارایه دادند، تعداد بسیاری از آنها به‌طور قاطق فیلم «اوپنهایمر» را برنده مهم می‌دانند اما خب وجه پیش‌بینی نشده اسکار هم امکان پذیر ابراز کند و مطابق نظر چند عضو آکادمی اسکار احتمالا شگفتی هم در بین باشد و فیلم «منطقه مورد علاقه» رقیب« اوپنهایمر» نولان باشد.
از ایران فیلم «نگهبان شب» به کارگردانی رضا میرکریمی به فهرست اولیه فیلم‌های خارجی اسکار راه اشکار نکرد، اما امسال انیمیشن مختصر «یونیفرم ما» به کارگردانی یگانه مقدم را در جمع نامزدهای نهایی بهترین انیمیشن مختصر داریم، اگرچه نماینده رسمی سینمای ایران نیست اما به هرحال نام ایران و کارگردان جوان ایرانی آن‌هم با اولین ساخته‌اش در سینمای جهان نقل می‌شود.
همان‌طوری‌که فیلم‌های «کیک محبوب من» و «خمیازه بزرگ» در جشنواره برلین مورد دقت قرار گرفتند. این انیمیشن مختصر هم تا بحال نظرات خوبی را به خود جلب کرده، آنهایی که این فیلم را دیده‌اند از ساختار متفاوت و هنرمندانه و آرتیستی آن به گفتن اولین کار سازنده اش زیاد تعریف می‌کنند. انیمیشن مختصر «یونیفرم ما» ساخته یگانه مقدم پیش‌تر در شصت و سومین دوره جشنواره بین‌المللی انیمیشن انسی فرانسه نیز موفق به کسب جایزه بهترین انیمیشن مختصر اول شده می بود. نوشته این انیمیشن درمورد یک زن جوان ایرانی است که دوران تحصیل خود را از بین چروک‌ها و درزهای لباس قدیمی خود به یاد می‌آورد.
مسئله مهم درمورد ساختار این تاثییر، ترکیبی از تکنیک‌های دوبعدی و استاپ‌موشن است.
این فیلم شوخی شوخی ساخته شد ولی جدی جدی به اسکار رفت
«یونیفرم ما» اولین فیلم یگانه‌مقدم است، این کارگردان جوان طی او گفت‌وگوهای اینترنتی که داشته نظرش را درمورد این فیلم گفتن کرده، احتمالا دلنشین باشد که بدانید او حرف های انیمیشن «یونیفرم ما» را با حداقل امکانات و در اتاق شخصی خود ساخته و خانواده‌اش مشتاق بودند نتیجه کار را ببینند. هنگامی برای فیلم اتفاق‌های خوب افتاد همه خانواده شگفتی می‌کنند که شوخی شوخی ساخت فیلمش جدی شد و به اسکار رفت.
فیلم من سیاسی و فمینیستی نیست
او دراین او مباحثه‌ها بابیان این که هنر مقوله‌ای است که بالاتر از سیاست قرار می‌گیرد گفتن می‌کند که عده‌ای فیلم «یونیفرم ما» را سیاسی و فمینیستی می‌بینند اما او گفت و گو او در این فیلم فقط آموزش و پرورش است و می‌خواسته به حالت مدارس در ایران اشاره‌ای داشته باشد. یکی از نکات مهم و نهفته در فیلم «یونیفرم ما» طنز ظریفی است که در لابه لای روایت فیلم قرار گرفته است و این انیمیشن اصلا تلخ و سیاه نیست.
یگانه مقدم می‌گوید: این انیمیشن قرار می بود ۹ دقیقه باشد اما در زمان ۷ دقیقه به آخر رسیده و از آخر‌بندی فرد دیگر که برای فیلمش مدنظرش بوده صرف‌نظر کرده است.
اکنون یگانه مقدم کارگردان جوان ایرانی به دعوت آکادمی اسکار برای شرکت دربرنامه‌های سالانه اسکار عازم محل برگزاری این مراسم شده است، ما با جلیل مقدم تهیه‌کننده این انیمیشن که پدر یگانه مقدم هم هست صحبتی داشتیم.
مسوولان چطور نخبگان مملکت را در حوزه‌های گوناگون جذب می‌کنند؟
جلیل مقدم می‌گوید: همه عزیزانی که در عرصه‌های فرهنگی و هنری فعالیت دارند معترض رویکرد مسوولان در این قسمت می باشند. یقیناً تنگ نظری‌ها و تعصب و تحجر حاکم منحصر به این قسمت نمی‌شود، چراکه به نظرمن فهمیدن و باور حاکمیت ناتوان از فهمیدن قیمت و تاثییر‌گذاری هنر برجامعه است و در قسمت پویانمایی این نوشته عمیق‌تر و محسوس‌تر است.
این تهیه‌کننده به سخن بگویید‌هایش ادامه می‌دهد: من از روزنامه مطمعن بابت این دقت سپاس می‌کنم و احتمالا بدین وسیله به گوش مسوولان برسد که با این رویکرد چطور می‌توانند یا می‌خواهند نخبگان مملکت را در حوزه‌های گوناگون جذب کنند ، حال آنکه خود خواسته یا ناخواسته ، دانسته یا نادانسته جهت یأس وانزوای نسل جوان خوش‌فکر و هنرمند خواهد شد و من با گمان زیاد می‌گویم که احتمالا آنها اصلا فهمید اتفاقاتی نظیر این در حوزه کاری خود نمی‌شوند.
به حرف های مقدم تاریخ ایران این همه فاصله دیدگاه بین هنرمند و قسمت حاکمیتی وابسته را تا اکنون به خود ندیده است و زیاد شگفت و تاسف‌بار است که متولیان امر به جای آنکه از توانمندی‌های جامعه هنری برای افزودن بر اعتبار دین و مذهب وتقویت رابطه خود و مردم منفعت گیری کنند، با سنگر گرفتن پشت دین و مذهب هر عمل و رویکرد غیرمنطقی و نخبه‌گریز خود را پای شرع و اصول دین می‌نویسند.
این تهیه‌کننده در قسمت فرد دیگر از سخن بگویید خود درمورد علائق دخترش سخن بگویید می‌کند: یگانه زیاد تر از هر موضوعی به موضوعات زیست‌محیطی اهمیت می‌دهد و یک دوستدار طبیعت به معنی واقعی است. او درزندگی روزمره‌اش همیشه با وسواس زیاد مراقبت از طبیعت ومحیط‌زیست را مد‌نظر دارد.
مقدم درمورد جرقه مهم ساخت این انیمیشن می‌گوید: آثار فرهنگی وهنری او پیش ازپرداختن به «یونیفرم ما» در راستای به عکس کشیدن ناهنجاری‌های مخرب طبیعت می بود و قطعا سپس ازاین هم خواهد می بود، اما وجود مختصر‌زمان او در مدارس متوسطه به گفتن مربی فوق برنامه دررشته تخصصی خودش ، جرقه‌ای برای تشکیل «یونیفرم ما» می بود.
او توصیح می‌دهد: «یونیفرم ما» به نظر من یک مستند افشاگرانه از خودسانسوری‌های دانش‌آموزان دختر نسبت به فضای آموزشی حاکم است که به شکل زیاد موجز و هنرمندانه در قالب پویانمایی به عکس کشیده شده است. یا به تعبیر دیگر روایت درون دانش‌آموزانی است که مدام مورد خطاب مربیان و اولیای مدرسه قرار می‌گیرند و با عکس عقوبت بی‌توجهی به ظواهر دینی تلاش در تحکیم حال دینداری از طریق جهنم‌هراسی در بین مخاطبین خود دارند. حال آنکه دین‌گریزی و انفعال نسل تازه از دین و مذهب زاییده همین نوع نگاه بدوی و تبلیغ غیرهنرمندانه از مقوله دین است.
مقدم این چنین معتقد است: در رابطه کیفیت وساختار انیمیشن «یونیفرم ما» نمی‌توانم اظهارنظری داشته باشم به علت آنکه خودم را کارشناس نمی‌دانم؛ اما دیدگاه‌های دخترم یگانه را در فیلمنامه این تاثییر تایید می‌کنم و نقش من به گفتن تهیه‌کننده احتمالا زیاد کمتر ازآن چیزی است که در چارچوب ماموریت های تهیه‌کنندگی بوده است. به هرحال علتخوشحالی و افتخار خانواده ماست که او توانسته با حداقل‌های ممکن اثری تشکیل کند که مورد دقت با اهمیت ترین فستیوال‌های جهانی انیمیشن ازجمله آکادمی اسکار قراربگیرد.
پدر یگانه مقدمه این چنین می گوید: این کار درفضایی زیاد کوچک و ساده و در مدتی مختصر در جغرافیایی که خودش انتخاب کرده می بود (ماسال) تشکیل شد و از دلایل پیروزی یگانه منفعت گیری از تکنیک و تخصصی است که او در رشته خود پیدا کرده و قسمت مهمی از نظرات هیات‌های قضاوت در جشنواره‌هایی که وجود یافته اشاره به همین نوشته دارد.
