آیا می‌توان روال آلزایمر را معکوس کرد؟_بام وطن

اگرچه داروهای تازه می توانند پیشرفت بیماری را افت دهند، اما شواهد بیشتری نشان می دهد که داشتن یک سبک زندگی سالم می تواند روال این بیماری را معکوس کند.

بیماری آلزایمر را می توان به دو زیر گروه خانوادگی و پراکنده تقسیم کرد. تنها پنج درصد از موارد ابتلا به آلزایمر خانوادگی و ارثی و ۹۵ درصد از ابتلاها پراکنده می باشند که به علت عوامل خطرزای محیطی، سبک زندگی و ژنتیکی است. در نتیجه موثرترین تاکتیک برای مقابله با آلزایمر، پیشگیری و داشتن یک سبک زندگی سالم است. همین امر نیز متخصصان را به مطالعه عوامل خطر مرتبط با آلزایمر سوق داده است.

دو بیمار مبتلا به آلزایمر با نام‌های «سیسی زرب» و «سایمون نیکولز»، ادعا می کنند که با تغییرات ساده در سبک زندگی، این بیماری کشنده را ناکامی داده اند.

زرب بعد از شرکت در یک کارآزمایی بالینی در ایالات متحده، معکوس شدن علایم این بیماری را توانایی کرد. این کارآزمایی اثرات تغییرات شدید سبک زندگی را بر اختلال شناختی خفیف یا زوال عقل زودرس ناشی از بیماری آلزایمر بازدید می‌کند. داده‌های این مطالعه تا این مدت انتشار نشده است.

تغییرات در سبک زندگی شامل تحول رژیم غذایی، ورزش منظم، جلسات حمایتگروهی، یوگا و مدیتیشن است. زرب او گفت که اکنون حس زیاد بهتری از قبل از شرکت در آزمایش پنج سال پیش، وقتی که تشخیص داده شد به این بیماری مبتلا است، دارد.

پیشرفت‌های قابل دقت

سایمون نیکولز ۵۵ ساله نیز یکی دیگر از افراد مبتلا به آلزایمر است که در مستند CNN وجود دارد. نیکولز حامل دو نسخه از یک نوع ژن به نام ApoE۴ است که به طور قابل توجهی خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش می دهد.

با این حال، نیکولز بعد از اتخاذ تغییراتی در شیوه زندگی خود، بهبودهای قابل توجهی را در علایم خود مشاهده کرد.

نزدیک به ۲۵ درصد از جمعیت حداقل یک نسخه از گونه ژن ApoE۴ (به نام آلل) و پنج درصد حامل دو نسخه می باشند. حمل یک آلل ApoE۴ با افزایش سه تا چهار برابری خطر ابتلا به آلزایمر مرتبط است. حمل دو نسخه نیز خطر را تا ۱۲ برابر افزایش می دهد و آن را به بزرگترین عامل خطر ژنتیکی برای آلزایمر تبدیل می کند.

این آمار، پیروزی نیکولز در معکوس کردن علایم آلزایمر را به سادگی از طریق انتخاب سبک زندگی سالم تائید می کند. نشانگرهای زیستی او برای آلزایمر در عرض ۱۴ ماه ناپدید شد که به طور قابل توجهی موثرتر از تعداد بسیاری از درمان‌های آلزایمر است.

نیکولز فعالیت بدنی و تغییرات رژیم غذایی را توانایی کرد. در ابتدا برای او «تیرزپاتاید» تجویز شد، دارویی که برای سرکوب اشتها از طریق تنظیم سطح قند خون طراحی شده است. او این چنین تمرینات منظمی را شامل تمرینات قدرتی سه بار در هفته، پیاده روی روزانه ۱۰ هزار قدم و دویدن یا دوچرخه سواری هر روز صبح انجام داد.

بیماری قلبی عروقی یک عامل خطر مهم و پیش بینی کننده احتمالی آلزایمر است. ربط قلب و مغز برای تامین انرژی و اکسیژن سلول های مغز از طریق جریان خون مغزی زیاد مهم است. به این علت، سلامت ضعیف قلب می تواند خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش دهد چون سلول های مغز انرژی کمتری برای کارکرد دریافت می کنند.

این حالت توضیح می دهد که چرا بهبود سلامت قلب نیکولز و افزایش فعالیت قلبی عروقی علتبهبود علایم وی شده است.

موثرترین تاکتیک برای مقابله با آلزایمر، پیشگیری و داشتن یک سبک زندگی سالم استاو این چنین تغییرات رژیم غذایی را اعمال کرد – حذف شکر، الکل و غذاهای فرآوری شده – و این چنین رژیم غذایی مدیترانه ای را امتحان کرد.

رژیم غذایی مدیترانه ای سرشار از آنتی اکسیدان است که از سلول های مغز در برابر صدمه محافظت می کند و تحقیقات نشان می دهد که مواد مغذی به دست آمده از رژیم غذایی به نگه داری حافظه و توانایی های شناختی پشتیبانی می کند.

یک مطالعه گسترده تازه روی ۶۰ هزار انگلیسی نشان داد که پیروی از رژیم غذایی مدیترانه ای خطر ابتلا به زوال عقل را تا ۲۳ درصد افت می دهد.

نیکولز این چنین از بهداشت خواب منفعت گیری کرده تا الگوی خواب نامنظم خود را بهبود بخشد، چون برخی از مطالعات نشان خواهند داد که افتخواب با آلزایمر مرتبط است.

تئوری غالب این است که در طول خواب، پروتئین های سمی همانند «آمیلوئید» را می توان با سیستم «گلیمفاتیک» دفع کرد. اینها در غیر این صورت تجمع می یابند و علتزوال عقل می شوند. اگرچه، ملزوم به ذکر است که مطالعه تازه روی موش ها این نظریه را زیر سوال می برد.

دانشمندان کالج امپریال لندن اخیرا دریافتند پاکسازی سموم در طول خواب افت می‌یابد که مشخص می کند خواب امکان پذیر خطر زوال عقل را از طریق مکانیسم‌های ناشناخته فرد دیگر افت دهد.

این تغییرات سبک زندگی تأثیرات قابل توجهی بر زندگی نیکولز داشت. تنها در ۹ هفته، او تقریباً ۱۰ کیلوگرم و ۸۰ درصد از چربی بدن خود را از دست داد و سطح قند خون ناشتا را افت داد.

نیکولز و زرب به گمان زیادً علایم آلزایمر خود را «معکوس» کردند. این به این علت است که شرایطی همانند چاقی، سختی خون بالا، بیماری های قلبی عروقی، کلسترول بالا و بی خوابی همه انها از عوامل خطر زوال عقل می باشند و می توانند از طریق یک سبک زندگی سالم اصلاح شوند.

با این حال، تفسیر این یافته ها نیاز به مطالعات بیشتری دارد چون این شرایط فقط برای دو نفر درست بوده است. بدون اراعه جزئیات نتایج ادعا شده، تعیین این که آیا این انتخاب های سبک زندگی واقعاً پیشرفت بیماری را معکوس کرده است یا خیر، دشوار است.

به گزارش نشریه تخصصی «مدیکال اکسپرس»، تأثیر سبک زندگی بر توانایی شناختی افراد در حال برجسته شدن است و دانشمندان بیشتری در حال بازدید مزایا آن می باشند. ترکیب ظهور داروهای تازه اصلاح کننده بیماری با تغییرات سخت در شیوه زندگی امکان پذیر به طور قابل توجهی علایم و پیشرفت آلزایمر را افت دهد.

نقش مراقبت کنندگان

برای افرادی که به هر دلیلی چه ژنتیکی و چه سبک زندگی ناسالم، دچار این اختلال عصبی پیش‌رونده خواهد شد یک مسئله قابل تامل و حیاتی در روال مدیریت بیماری وجود دارد و آن، نقش زیاد مهم افرادی است که از این بیماران مراقبت می‌کنند. باید دقت داشت که خانواده ها و بستگان مبتلایان به زوال عقل و آلزایمر نیز با پیشرفت مرحله به مرحله‌ی این بیماری، تحت تاثییر قرار می‌گیرند. افرادی که با این بیماران در تماس می باشند، علاوه بر رنج این که عزیزانشان هر روزه بخشی از توانمندیهای خود را از دست خواهند داد و نیاز به مراقبت دارند، می‌بایست به این بیماران پشتیبانی کنند تا حد امکان کارکرد و توانمندیهای خودشان را نگه داری کنند.

هزینه‌های بالای چکاپ‌های پزشکی و داروهای این بیماری که باید برای مبتلایان به آلزایمر تهیه کرد نیز از دیگر مشکلاتی است که خانواده‌های این بیماران دارند.

این چنین از آنجایی که امکان پذیر مراقبت کنندگان به علت این که این بیماری، توانمندیها و ابعاد گوناگون بیمار از جمله قوت تصمیم گیری، قوت تکلم، توانمندیهای شناختی و … را تحت تاثییر قرار می‌دهد، دچار کلافگی و خستگی شده و برای تعامل با بیمار دچار مشکل شوند، به همین علت پیشنهاد می‌شود که مراقبت کنندگان از مبتلایان به آلزایمر و زوال عقل هم از همان ابتدای تشخیص این بیماری در بیمارشان تا مرحله های زیاد پیشرفته آن، نسبت به سلامت روان خود نیز مراقبت‌های ملزوم را انجام بدهند، چون حالت روانی و حالات مراقبت کنندگان می‌تواند بر حالت و حالات این بیماران تاثییر بگذارد.

چند پیشنهاد مهم و پیشگیرانه

دکتر «جیسون شپرد»، دانشیار عصب‌شناس دانشگاه «یوتا» و «تالیا لرنر»، استادیار علوم اعصاب در دانشگاه «نورت‌وسترن» در همین رابطه به نشریه «اینسایدر» حرف های‌اند که برای نگه داری سلامت مغزشان چندین پیشنهاد بهداشتی کاربردی را انجام می دهند که در ادامه به این پیشنهاد‌ها خواهیم پرداخت:

۱ــ خواب کافی داشته باشید

دکتر شپرد می‌گوید: تشکیل عادت خواب سودمند یعنی شش تا هشت ساعت خواب شبانه یکی از بهترین کارهایی است که می‌توانید برای سلامت مغز انجام دهید.

خواب به تحکیم انعطاف‌پذیری مغز و توانایی آن برای سازگاری با موقعیت‌ها و ازمایش ها تازه پشتیبانی می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد سازگاری مغز با چالش‌های تازه، کارآیی و کارکرد شناختی‌ آن را با افزایش سن، بهبود می‌بخشد.

۲ــ گردش خون قلب را بالا ببرید

این عصب‌شناس با ورزش روزانه در نگه داری سلامت مغزش می‌کوشد، چرا که ورزش منظم جریان خون در مغز را افزایش می‌دهد. در واقع قلب قوی از طریق گردش خون کافی به مغز پشتیبانی می‌کند تا کارکرد بهینه خود را نگه داری کند.

تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که منظم ورزش می‌کنند، کمتر در معرض خطر ابتلا به آلزایمر قرار دارند. ورزش این چنین ابتلا به آلزایمر یا زوال قابلیت شناختی مغز را که با افزایش سن افراد زیاد تر می‌شود، به تاخیر می‌اندازد.

پیشنهاد علمی، ۱۵۰ دقیقه ورزش طی یک هفته است اما هر مقدار که بتوانید بدن خود را به حرکت درآورید، بهتر از هیچ است.

۳ــ با دوستانتان معاشرت کنید

این چنین بنا به پیشنهاد دکتر لرنر، تنهایی به سلامت روان، سلامت عاطفی و سلامت مغز افراد صدمه می‌زند.

بعد ربط با دیگران امری حیاتی است. به طور کلی، طول عمر افرادی که ربط اجتماعی قوی دارند، زیاد تر است. گذران زمان با دیگران برای زندگی عاطفی ما زیاد سودمند است. همین نوشته به سلامت مغز نیز پشتیبانی شایانی خواهد کرد.

با دقت مطالعات، ارتباطات اجتماعی قوی به افت خطر افسردگی و اضطراب منجر می‌شود و به افراد پشتیبانی می‌کند تا با مسائل دشوار بهتر کنار همراه شوند.

یقیناً لرنر می‌افزاید که امکان ربط گرفتن با دیگران می‌تواند یک چالش هم باشد به‌ خصوص با افزایش سن. او پیشنهاد می‌کند با وجود دوستانی که در سراسر سرزمین پراکنده شده‌اند، می‌توان از رسانه‌های اجتماعی و اپلیکیشن‌های مطلب‌رسان برای ربط با عزیزان منفعت گیری کرد.

۴ــ کارهای تازه را توانایی کنید

قرار گرفتن در معرض افراد، مکان‌ها و چالش‌های تازه سرزندگی ذهن را نگه داری می‌کند، انعطاف‌پذیری مغز را بهبود می‌بخشد و آن را تحکیم می‌کند.

در این خصوص دکتر شپرد با سفر به مکان‌های تازه و توانایی فرهنگ‌های متفاوت این روال را توانایی می‌کند. این چنین او از پرداختن به سرگرمی‌هایی متفاوت از شغلش به گفتن محقق و استاد همانند عکاسی و گوش دادن به موسیقی کلاسیک، لذت می‌برد چرا که توانایی فعالیت‌های تازه لزوما به این معنی نیست که حتما باید پول خرج کنید.

این کار حتی می‌تواند درست کردن یک پازل دشوار باشد که پیش‌تر انجام نداده‌اید. حتی ورود به اجتماع تازه هم مغز را ترغیب می‌کند که با افراد گوناگون سازگار شود.

۵ــ رژیم غذایی سالم و متناسبی داشته باشید

غذاهای فرآوری‌شده با افزایش خطر ابتلا به آلزایمر و زوال عقل رابطه دارند. تعداد بسیاری از مطالعات نشان داده‌اند غذاهای زیاد فرآوری‌شده همانند غذاهای نیمه‌آماده بسته‌بندی‌شده یا سیب‌زمینی سرخ‌کرده برای سلامت بدن مضرند و خطر ابتلا به بیماری‌هایی همانند دیابت، کلسترول یا سختی خون بالا را افزایش خواهند داد.

بنا به پیشنهاد لرنر، اگر سختی خون بالا دارید، به گمان زیاد در معرض خطر ابتلا به مشکلات مغزی همانند سکته یا زوال عقل‌ قرار دارید. بعد بدانید که غذاهای فرآوری‌شده سلامت مغز شما را تهدید می‌کنند. برای نگه داری سلامت مغز و بدن خود از غذاهای فرآوری‌شده بپرهیزید و تلاش کنید از یک رژیم غذایی کامل شامل انواع میوه‌ها، سبزیجات، گوشت بدون چربی و غلات کامل منفعت گیری کنید.

لرنر می‌گوید: مغز شما از تعداد بسیاری جهات از بدن شما جدا نیست؛ به این علت چیزهایی که برای بدن مفیدند، برای مغز هم سودمند به شمار می‌آیند.

این مقاله از The Conversation تحت مجوز Creative Commons بازنشر شده است.