یک جشنواره، یک فیلم/ «صبح اعدام»، ظلم مطلق به یک گزارش مکتوب

«صبح اعدام» به کارگردانی بهروز افخمی روز قبل در حالی اکران شد که احتمالا تعداد بسیاری چشم به راه یک تاثییر خوب از کارگردان «شوکران» بودند، اما همه چیز خلاف این تفکرات می بود و فیلم افخمی حتی فراتر از انتظار طرفداران خودش می بود.

روایت ساعات پایانی عمر طیب حاج رضایی، دست‌مایه فیلمنامه «صبح اعدام» شده می بود. اکنون قرار است در این تایم چه چیزی را ببینیم و بشنویم؟ آیا ابعاد کاربردی شخصیتی که انتخاب کرده‌ایم، این اجازه را می‌دهد که بتوانیم به یک کاراکتر سمپاتیک در درون درام برسیم؟ آنچه افخمی و تاثییر او جواب داده، منفی است. دست خالی افخمی مشهود است و با مدد تصاویر آرشیوی و اسلوموشن و موزیک و ترانه‌هایی که قرار است فضا را عرفانی کنند، تاثییر را به آخر می‌رساند.

حتی درون‌مایه فیلمنامه هم بلاتکلیف است. فیلم نمی‌تواند قهرمان بسازد و حتی توان ورود به خلوت کاراکتر مهم و کنکاش در ذهنیات او را ندارد و هیچ چیز برای نزدیک شدند و برقراری ربط با شخصیت طیب حاج رضایی پشتیبانی‌کننده نیست. از طرفی به نظر می‌رسد نفر دوم این تاثییر که اسماعیل رضایی، دوست طیب است . نقش آن را ارسطو خوش‌رزم خوب ایفا کرده، به نسبت طیب، کاراکتری خوش‌پرداخت‌تر دارد و زیاد تر به چشم می‌آید و همین علتشده که در ساختار درام او پررنگ‌تر باشد، در صورتی که زمان‌ها است سخن بگویید از فیلمی با محوریت ساعات پایانی عمر طیب حاج‌رضایی است و امروز ما عکس او را روی پوستر می‌بینیم.

نه رنگ سیاه و سفید فیلم و نه نسبت عکس، کمکی به کلیت ماجرا نکرده است و اگر با فشرده کردن قاب و نماهای بسته قرار می بود که حسی منتقل بشود، به هیچ وجه این چنین اتفاقی صورت نگرفته است، چون اینها به تنهایی کفایت نمی‌کند و این مدل روایت پادکست‌گونه افخمی هم، امتیازی برای تاثییر محسوب نمی‌بشود و تقریبا هیچ حاصل هنری را در پی ندارد. چرا که شخصیتی به نام طیب ساخته نمی‌بشود و احتمالا این مقدار متریال نهایتا برای یک ویدئو کلیپ کفایت می‌کرد، نه این که سراغ ساخت فیلمی سینمایی بروید.

از طرفی بهروز افخمی در جایی نقل کرده می بود که «فیلم خوب، فیلمی است که شما را تکان دهد. اگر صبح اعدام فیلم خوبی از آب دربیاید، به معترضان امروزی خواهم او گفت که معترض واقعی این‌هایی می باشند که در فیلم دیدید، نه شما!» اکنون این فیلم ساخته شده و دور از انتظار می‌دانم که حتی موافقان پر و پا قرص سینمایی و حتی طرفداران رویکرد تازه افخمی به سینما، تکان کوچکی خورده باشند، چون بی‌تردید افخمی با این عمل خود به همان گزارش خبری جذابی که در کیهان انتشار شده و قطع به یقین جذابیت بیشتری از این تصاویر بلاتکلیف دارد، ظلم کرده و نه تنها چیزی به آن نیفزوده، بلکه لطمه‌ای هم به اثرگذاری ماجرا داخل کرده است.

به هر حال «صبح اعدام» هم یکی دیگر از آثاری محسوب می‌بشود که اشکار می‌کند با جشواره‌ای به شدت ضعیف روبه رو هستیم که تا روز سوم آن تا این مدت تحرکی به لحاظ سینمایی و قیمت‌گذاری هنری صورت نگرفته و فیلم‌ها یکی بعد از فرد دیگر امتیازات منفی را از آن خود می‌کنند.

بازیگران و عوامل فیلم صبح اعدام

مسعود شریف در نقش طیب حاج رضایی، ارسطو خوش رزم در نقش حاج اسماعیل رضایی، داود فتحعلی‌بیگی در نقش قاضی عسکر، پوریا منجزی در نقش کلیددار طیب، محسن آوری در نقش سرهنگ دادستانی و کاوه دارابی در نقش خبرنگار کیهان در تازه ترین ساخته بهروز افخمی نقش آفرینی می‌کنند.

عوامل فیلم صبح اعدام از این قرارند: نویسنده و کارگردان: بهروز افخمی، تهیه‌کننده: علی شیرمحمدی، مشاور هنری: محمدرضا شجاعی، مدیر برنامه‌ریز و دستیار یک کارگردان: اکبر نصیری جوزانی، مدیر تشکیل: سعید رضاییان، مدیر فیلمبرداری: حسنعلی اسدی، طراح صحنه و لباس: علی شیرمحمدی، مدیر تدارکات: سعید اردستانی، طراح گریم: محسن دارسنج، مدیر صدابرداری: امیرحسین گل محمدی، عکاس: کورش جوان، مدیر روابط عمومی: زهرا دمزآبادی، محصول: سازمان سینمایی سوره و بنیاد سینمایی فارابی.